Dla nas chrześcijan budowanie jedności między osobami, społecznościami i narodami jest szczególnie ważnym zadaniem, gdyż odpowiada woli Jezusa Chrystusa. Jesteśmy przekonani, że ta jedność Chrystusowa  jest też prawdziwym źródłem nadziei dla Europy i świata. Polska, a z nią Wielkopolska, której częścią jest Archidiecezja Poznańska, najstarsza na naszych ziemiach diecezja, stoi wobec perspektywy przystąpienia do konkretnego modelu jedności jaki reprezentuje Unia Europejska. Członkostwo Polski w Unii ma jednak o tyle sens o ile  nie będzie celem samym w sobie, a tylko środkiem do celu, jakim jest stworzenie jak najbardziej sprzyjających warunków dla wszechstronnego rozwoju każdego z nas.

Wśród owych warunków najistotniejsze są te, które zapewniają godność osoby ludzkiej. Jest to, po pierwsze, poszanowanie fundamentalnego prawa ochrony życia od poczęcia do naturalnej śmierci, które nie może ulec ograniczeniu ustawowemu ani traktatowemu.

Po wtóre, jest to, zapewnienie godnego życia, które w materialnym wymiarze zależy głównie od możliwości znalezienia pracy i sprawiedliwej płacy. Bezrobocie, choć relatywnie niskie w Poznaniu, jest w innych regionach Wielkopolski znacznie wyższe. Szczególnie bolesny jest jeden z najwyższych w kraju wskaźników bezrobocia wśród młodzieży. Środki pomocowe Unii Europejskiej kierowane do obszarów o wysokim bezrobociu bez własnego wysiłku społeczeństwa i władz niewiele tu pomogą.

Jest to, po trzecie, umacnianie rodziny rozumianej jako związek mężczyzny i kobiety oraz wszechstronna nad nią opieka. Obie te kwestie nabierają nowego wymiaru wobec kryzysu demograficznego kraju i Wielkopolski - maleje liczba zawieranych małżeństw, zwiększa się liczba rozwodów, małżeństw bezdzietnych lub decydujących się najwyżej na jedno dziecko. Wyzwaniem staje się też praca wychowawcza z młodzieżą, ugruntowanie w niej podstawowych wartości chrześcijańskich i patriotycznych, ażeby w konfrontacji z rzeczywistością unijną nie zagubiła się, a odwrotnie wniosła własny wkład do budowy społeczeństwa europejskiego na zdrowych moralnie podstawach.

W życiu społecznym konieczne jest nawiązywanie do tradycyjnych cech Wielkopolan: pracowitości i wytrwałości w trudzie pracy robotników i rolników; uczciwości, jaka zawsze cechowała tutejsze kupiectwo; solidności, którą chlubili się rzemieślnicy; przywiązania do wolności i pragnienia pokoju. Niezbędne jest odrodzenie tradycyjnych dla Wielkopolski form wspólnego działania: spółdzielczości, zespołów produkcyjnych i zrzeszeń, społecznych towarzystw i związków.

Wśród form wspólnego działania szczególne miejsce zajmuje samorządność terytorialna i zawodowa. Także i w tej dziedzinie nasz region ma piękne tradycje, do których, mimo znacznych trudności, staramy się współcześnie nawiązywać. W Unii Europejskiej samorządność wsparta zasadą pomocniczości jest podstawą społeczeństwa obywatelskiego i przeciwwagą dla centralizmu, biurokracji i wypaczeń wolnej konkurencji, co stwarza również warunki dla rozwoju dobrej administracji publicznej oraz poszanowania własności i grosza publicznego.             Wejście do Unii postawi organa samorządowe i administrację publiczną przed wieloma nowymi zadaniami, wymagającymi solidnego i fachowego przygotowania. Sprawa odpowiedniego doboru kadr winna uwzględniać nie tylko pierwszorzędne kwalifikacje zawodowe ale także wysoki poziom etyczny.

Członkostwo w Unii Europejskiej oznacza spotkanie naszej kultury z kulturą innych narodów. Trzeba się przygotować do tego spotkania, rozwijając szkoły, uczelnie, ośrodki badawcze, środowiska artystyczne i środki społecznego przekazu. W naszym regionie bardzo potrzebne jest znaczne podniesienie jakości kształcenia na poziomie podstawowym i średnim. Kształcenie wyższe powinno być równo dostępne wszystkim mieszkańcom regionu. Rozwój oparty na wiedzy wymaga ściślejszego współdziałania nauki z praktyką. Także nauki humanistyczne i sztuka potrzebują znacznie większej niż dotychczas troski. W szczególności umacniać należy chrześcijańskie inspiracje naszej kultury, aby mogła się ona stać zaczynem ewangelicznym przemiany innych. Dopiero wówczas możemy iść na spotkanie kultur bez obawy uniformizacji.

Mądre wykorzystanie, ochrona i zachowanie dla przyszłych pokoleń środowiska naturalnego to także przejaw kultury człowieka. Unia Europejska stawia w tej dziedzinie wymagania, których spełnienie w naszym kraju na skutek zaniedbań w przeszłości wymagać będzie wieloletniego wysiłku. Dotyczy to także naszego regionu, w którym szczególnej troski wymaga ochrona wód powierzchniowych i wgłębnych, zwiększenie lesistości oraz przyjazne przyrodzie zagospodarowanie odpadów komunalnych.

Zapewnienie godności osoby ludzkiej, umocnienie związków wspólnotowych oraz krzewienie kultury potrzebuje solidnego fundamentu. Dla nas wierzących takim fundamentem jest wiara w Jezusa Chrystusa. Umocnienie ducha wiary jest naszym obowiązkiem. Żywa wiara to także obowiązek starań o rozwój Kościoła, w tym Kościoła Poznańskiego, także poprzez nawiązanie do pięknych tradycji i wielkich postaci, które tutaj osiągnęły świętość. Z żywej wiary wypływa ufność w Miłosierdzie Stwórcy, o którym przypominał nam Ojciec Święty w czasie ostatniej pielgrzymki do Ojczyzny. Idąc za jego wskazaniami z nadzieją patrzymy w przyszłość Wielkopolski i naszej Archidiecezji.

 

Poznań, 12 luty 2003 r.