Dekret dotyczący duszpasterstwa w czasie epidemii (maj 2020)

W związku z aktualną sytuacją epidemiologiczną obowiązują dotychczas wydane dla Archidiecezji Poznańskiej akty prawne, dotyczące sprawowania posługi duszpasterskiej i liturgicznej w czasie epidemii. Obecnie szczególnie należy uwzględnić wskazania zaktualizowane w niniejszym dekrecie.

1.  Udział w liturgii

Z uwagi na wprowadzone ograniczenia serdecznie zachęcam wiernych do duchowej łączności z liturgią Mszy św. za pośrednictwem transmisji telewizyjnych, radiowych i internetowych. Warto jednocześnie rozważyć fizyczny udział we Mszy św. w świątyniach, w których jest wystarczająca liczba miejsc, zwłaszcza w dni powszednie. Proszę jednak szczególnie osoby będące w grupie podwyższonego ryzyka zarażenia (chorych, starszych wiekiem i kobiety w stanie błogosławionym) o pozostanie w domu. Dyspensa od obowiązku uczestnictwa w niedzielnej Mszy św. jest przedłużona i obowiązuje aż do odwołania.

Zapraszam wszystkich – kapłanów, osoby życia konsekrowanego i wiernych świeckich – do wytrwałej modlitwy we wspólnotach domowych, w szczególności do modlitwy różańcowej o godz. 20.30 w jedności z Ojcem Świętym Franciszkiem.

2.  Sprawowanie Eucharystii w kościele

Nadal obowiązuje zasada, zgodnie z którą podczas Eucharystii i nabożeństw w świątyni przebywać może 1 osoba na 15 m2, nie wliczając do tego osób sprawujących posługę. Na drzwiach wejściowych winna się znajdować stosowna informacja.

Z najwyższą troską należy zachować wszystkie zasady dotyczące bezpieczeństwa, stosownego dystansu osób, zasłaniania ust i nosa oraz dezynfekcji powierzchni i wietrzenia kościoła po każdej Mszy św. (por. https://www.gov.pl/web/koronawirus).

Udzielanie Komunii św. przez nadzwyczajnych szafarzy pozostaje zawieszone.

W dalszym ciągu rekomenduje się przyjmowanie Komunii św. na rękę – nie wolno tego jednak czynić używając chusteczki czy rękawiczki. Osoby, które pragną przyjąć Komunię św. do ust, mogą uczynić to po zakończeniu rozdzielania jej wiernym przyjmującym Komunię św. na rękę lub u oddzielnego szafarza. W jednym rzędzie można rozdzielać Komunię św. do ust, a w drugim – na rękę. Celebrans lub proboszcz podczas każdej liturgii winien wyraźnie zapowiedzieć porządek Komunii św.

3.  Sprawowanie sakramentu pokuty i pojednania

Duszpasterze powinni codziennie dawać wiernym okazję do skorzystania z sakramentu pokuty i pojednania. Spowiedź winna mieć miejsce w osobnych pomieszczeniach, umożliwiających sprawowanie sakramentu z zachowaniem większej odległości między penitentem a spowiednikiem, lub w kościele w często dezynfekowanych otwartych konfesjonałach.

4.  Uroczystość Pierwszej Komunii św.

Ze względu na niemożliwość określenia czasu zakończenia pandemii, dopuszcza się organizowanie uroczystości Pierwszej Komunii św. dla jednej lub kilku rodzin, na wyraźne życzenie rodziców, tak by zachować obowiązujące zasady sanitarne. Każdy przypadek trzeba rozpatrzyć indywidualnie – o terminie uroczystości nie może decydować głosowanie lub wola większości, a ostateczną decyzję podejmują w tej sprawie rodzice poszczególnego dziecka, zawsze w porozumieniu z proboszczem i z uwzględnieniem możliwości parafii.

Bezpośrednie przygotowanie do uroczystości komunijnej powinno mieć również charakter indywidualny (rodzinny lub zdalny, bez mnożenia spotkań), zaś pierwszą spowiedź św. należy sprawować według zasad wyżej opisanych. Pierwszej Komunii św. można udzielać podczas Mszy św. w niedzielę i dni powszednie; także podczas Mszy św. dodatkowych. Sposób udzielenia Pierwszej Komunii św. należy uzgodnić z rodzicami; dopuszcza się udzielenie Komunii św. na rękę, jeśli takie jest życzenie rodziców.

Uroczystości pierwszokomunijne w większych grupach wolno organizować dopiero po zniesieniu przez władze państwowe odpowiednich ograniczeń, w terminie, który rodzice wraz z proboszczem uznają za bezpieczny.

5.  Duszpasterstwo

a. Wyrażając wdzięczność wszystkim księżom za podejmowanie w czasie trwania pandemii inicjatyw pastoralnych oraz za troskę o wiernych, zobowiązuję kapłanów do podtrzymywania kontaktów z grupami duszpasterskimi w formie telefonicznej i internetowej, a także w miarę możliwości do organizowania ich formacji (katechezy i spotkania online, nauki dla dorosłych w ramach nabożeństw). Pomocą służy m. in. Fundacja Pro Publico, której przedstawiciele są do dyspozycji duszpasterzy.
b. Ponieważ w dalszym ciągu zawieszone są tzw. objazdy chorych, duszpasterze powinni utrzymywać z tymi osobami i ich rodzinami kontakt telefoniczny, rozeznając duchowe potrzeby, z Komunią św. i spowiedzią włącznie. Jednak wizytę duszpasterską należy składać tylko na wyraźne zaproszenie osoby chorej lub jej rodziny, zachowując szczególny rygor sanitarny.
c. Kapelanów szpitalnych i hospicyjnych zachęcam do stałego kontaktu z dyrekcjami tych ośrodków medycznych w sprawie zakresu ich posługi duszpasterskiej.
d. W związku z 100. rocznicą urodzin św. Jana Pawła II zalecam odprawienie w każdej parafii Mszy św. w intencji dziękczynnej za Jego życie i pontyfikat w niedzielę 17 maja lub w poniedziałek 18 maja, bez możliwości oddania czci relikwiom Świętego przez ucałowanie.
e. Udzielanie bierzmowania pozostaje nadal zawieszone. Przypadki pilnej potrzeby indywidualnego udzielenia tego sakramentu należy zgłaszać w Kurii.
f. Biorąc pod uwagę aktualnie obowiązujący stan prawny, nie organizuje się procesji Bożego Ciała ulicami parafii. W uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa możliwa jest skromna procesja eucharystyczna po Mszy św. wokół kościoła – należy jednak zadbać o zachowanie stosownego dystansu między uczestnikami.
g. Nie organizuje się wakacyjnych rekolekcji w tradycyjnej formie, zaleca się natomiast formację online, ze szczególnym uwzględnieniem liderów grup i wspólnot.
h. 86. Poznańska Piesza Pielgrzymka na Jasną Górę będzie miała charakter duchowy, z symbolicznym udziałem delegowanych kapłanów oraz z celebracjami stacyjnymi w wyznaczonych świątyniach. Zachęcam do łączności duchowej przy wykorzystaniu propozycji medialnych przygotowywanych przez Kierownika i Przewodników – będą one przekazane w terminie późniejszym.

6.  Transmisje internetowe

Transmitowanie Mszy św. i nabożeństw domaga się wzorcowego przygotowania i celebracji liturgii, doboru śpiewów, opracowania homilii czy katechezy. Celebracje powinny być transmitowane jedynie w czasie rzeczywistym, dlatego nie należy udostępniać nagrań obrzędów Mszy św. po ich zakończeniu,
z wyjątkiem liturgii słowa.

† Stanisław Gądecki
Arcybiskup Metropolita Poznański

ks. prałat dr Ireneusz Dosz
Kanclerz Kurii