Dekret: duszpasterstwo w czasach pandemii

Dekret dotyczący zasad bezpieczeństwa i higieny oraz duszpasterstwa w czasie pandemii koronawirusa

Doświadczenie trwającej epidemii jest dla nas wszystkich niełatwe. Chcemy przeżywać je w duchu solidarności i braterstwa, na miarę możliwości wspierając tych, którym jest teraz szczególnie trudno.

Wyrazem naszej miłości i wzajemnej odpowiedzialności są także przyjęte w Archidiecezji Poznańskiej reguły bezpieczeństwa i higieny. W związku z tym przypominam o dotychczas obowiązujących zasadach oraz przekazuję dodatkowe postanowienia, które należy wdrożyć podczas liturgii i innych działań duszpasterskich.

Proszę o przyjęcie ze zrozumieniem poniższych wytycznych i ścisłe ich przestrzeganie, nawet jeśli wierni wprost nie zgłaszają takich oczekiwań lub wydaje się, że w danej parafii nie ma takich potrzeb. Proszę również o jasne ich komunikowanie wiernym, co zwiększa komfort uczestnictwa w życiu Kościoła.

1.    Dyspensa

Przypominam, że zgodnie z dekretem z 28 maja br. w Archidiecezji Poznańskiej obowiązuje dyspensa od niedzielnego i świątecznego uczestnictwa we Mszy św. dla:
a.    osób w podeszłym wieku i kobiet w stanie błogosławionym,
b.    osób z objawami infekcji (np. kaszel, katar, podwyższona temperatura itp.),
c.    osób, które czują wielką obawę przed zarażeniem.
W związku z ograniczeniami dotyczącymi liczby uczestników zgromadzeń religijnych w tzw. „strefie czerwonej” udzielam ponadto ogólnej dyspensy od wspomnianego obowiązku osobom przebywającym w takiej strefie w okresie jej obowiązywania.

[W związku z nowymi obostrzeniami sanitarnymi dotyczącymi przebywania osób w świątyni (1 osoba na 4mkw, 1 osoba na 7mkw lub 1 osoba na 15 mkw), Arcybiskup Metropolita Poznański udzielił 15 października wszystkim wiernym Archidiecezji Poznańskiej oraz wiernym przebywającym na terenie Archidiecezji Poznańskiej dyspensy od obowiązku uczestnictwa we Mszy Świętej w niedzielę i święta nakazane do czasu zniesienia ograniczeń. Zachęca także, aby korzystający z dyspensy byli wierni osobistej i rodzinnej modlitwie oraz w miarę możliwości łączyli się duchowo z liturgiczną wspólnotą Kościoła poprzez transmisje radiowe, telewizyjne lub internetowe]. 

2.    Środki ochrony osobistej

Maseczek lub przyłbic zakrywających nos i usta winni używać:
a.    wierni uczestniczący w liturgii, chyba że mają zwolnienie wynikające z przeciwskazań medycznych,
b.    pracownicy kościelni w sytuacjach kontaktu z innymi osobami (np. podczas zbierania składki czy w czasie przygotowania paramentów w świątyni, w której przebywają inne osoby),
c.    służba liturgiczna podczas liturgii i przygotowania do niej, z wyjątkiem diakona, lektora i psalmisty w momentach czytania lub śpiewu,
d.    koncelebransi – przynajmniej podczas rozdawania Komunii św. i procesji przez świątynię.
Parafia powinna zaopatrzyć się w dozowniki płynu dezynfekującego, które należy ustawić przy wejściach (lecz nie w kropielnicach). Należy ponadto przy drzwiach wejściowych umieścić przypomnienie o obowiązku stosowania maseczek przypominać o tym w ogłoszeniach.

3.    Udzielanie Komunii Świętej

a.    Podczas każdej liturgii należy umożliwić wiernym przyjęcie Komunii Świętej zarówno do ust, jak i na rękę. Nie wolno zmuszać wiernych do przyjmowania Komunii Świętej na rękę, jak również nie wolno pozbawiać wiernych możliwości przyjęcia Komunii Świętej na rękę, nawet jeśli wierni wprost nie domagają się tego.
b.    Za każdym razem należy wyraźnie ogłosić porządek przyjmowania Komunii Świętej. Należy utworzyć oddzielne rzędy dla przyjmujących Komunię Świętą do ust i na rękę. Jeśli obecny jest jeden szafarz, komunikuje on najpierw rząd przyjmujących na rękę, a następnie rząd przyjmujących do ust. Jeśli jest większa liczba szafarzy, wówczas każdy z nich komunikuje w oddzielnym rzędzie.
c.    Kapłan lub inny szafarz rozdający Komunię Świętą winien bezpośrednio przed tą czynnością zdezynfekować ręce, podczas niej mieć nałożoną maseczkę, a po zakończeniu obmyć palce w vasculum i powtórnie zdezynfekować ręce.

4.    Sakrament pokuty i pojednania

Należy zadbać o należyte zabezpieczenie konfesjonałów:
a.    Nie wolno używać tzw. konfesjonałów zamkniętych (szafowych).
b.    W konfesjonałach na kratkach od strony penitenta należy umieścić folie ochronne i wymieniać je przynajmniej raz w tygodniu.
c.    W konfesjonałach należy umieścić środek do dezynfekcji z dozownikiem rozpylającym, prosząc penitentów, aby każdy po sobie zdezynfekował folię.

5.    Uroczystość Wszystkich Świętych i modlitwa na cmentarzach

a.    W związku z Uroczystością Wszystkich Świętych i Dniem Zadusznym należy zachęcać wiernych do indywidualnego nawiedzania cmentarzy, rozkładając odwiedziny grobów swoich bliskich na całą „oktawę” Uroczystości.
b.    Duszpasterzy proszę, by rozważyli możliwość zrezygnowania z gromadzącej tłumy Mszy św. na cmentarzu w dniu 1 listopada, a zamiast tego zaprosili wiernych do udziału w liturgiach sprawowanych w ciągu dnia w świątyniach. Zamiast jednej tradycyjnej procesji można zaproponować nabożeństwa za zmarłych w kolejnych dniach listopada.

6.    Wizyta duszpasterska (tzw. kolęda)

a.    W najbliższym roku w Archidiecezji Poznańskiej nie będzie wizyty kolędowej w tradycyjnej formie.
b.    Zamiast odwiedzin przez duszpasterzy w domach należy zaprosić mieszkańców do kościoła w mniejszych grupach na wieczorną Mszę św. Szczególną intencją tej Mszy św. winna być modlitwa za zaproszonych danego dnia parafian.
c.    Podczas Mszy św. należy wygłosić okolicznościową homilię oraz odmówić modlitwę błogosławieństwa nad zebranymi i pozostałymi w domach mieszkańcami, zwłaszcza chorymi, jak również poświęcić wodę, którą wierni zabiorą do domów.
d.    Po liturgii należy poprowadzić kolędowanie oraz pogadankę, poruszającą także bieżące kwestie parafialne. Wskazane jest też rozdanie modlitwy do odmówienia w domach oraz książeczki kolędowej.
e.    Warto zachęcić wiernych, by po powrocie do domów odprawili celebrację „liturgii rodzinnej”, odmawiając modlitwę, której tekst otrzymali w świątyni, oraz kropiąc mieszkanie wodą święconą.

Dziękując Duszpasterzom, Osobom Konsekrowanym i Wiernym Świeckim za codzienny wysiłek budowania wspólnoty Kościoła w trudnych czasach epidemii, życzę wszystkim obfitości Bożego błogosławieństwa oraz zdrowia duszy i ciała na każdy dzień.

Zachęcam ponadto, aby na zakończenie Mszy Świętych powrócić do praktyki śpiewu Suplikacji w intencji ustania epidemii, za chorych i personel medyczny oraz w intencji zmarłych.

Ogarniam wszystkich moją modlitwą i z serca błogosławię.

† Stanisław Gądecki
Arcybiskup Metropolita Poznański

Poznań, dnia 13 października 2020 roku